Skip to content Skip to main navigation Skip to footer

Çinko Asetat

Çinko Asetat Satış ve Tedariki

Çinko Asetat satışı ve süreç danışmanlığı için bizi arayın.

0 (216) 510 56 16

CAS Numarası

557-34-6

Çinko Asetat Kullanımı ve Sağlık Üzerine Etkileri

Çinko asetat, özellikle çinko eksikliğinin önlenmesi ve tedavi edilmesi amacıyla kullanılan bir bileşiktir. Wilson hastalığı gibi bakır metabolizmasını etkileyen koşulların tedavisinde de etkili olduğu bilinmektedir. Renksiz ve genellikle dihidrat formunda bulunan bu katı madde, kimyasal sentezlerde ve bazı tıbbi uygulamalarda kullanılır. Çinko asetat diyet takviyeleri soğuk algınlığı pastillerinde bulunabilir ve semptomların azalmasına katkıda bulunabilir.

Kimyasal formülü Zn(C2H3O2)2·2H2O olan çinko asetat, su ve alkolde çözünebilme özelliğine sahiptir ve monoklinik kristaller halinde bulunur. Söz konusu bileşik, çinko oksid ve asetik asidin tepkimesi ile üretilir ve boyar madde sektöründe mordan gibi görevler üstlenir. Ayrıca, çinko sülfat ile benzer şekilde çinko eksikliği durumunda da kullanılır ve sivilce gibi cilt problemlerinin şiddetinin azaltılmasına yardımcı olabilir.

Kimyasal Özellikler

Çinko asetat, sıklıkla kimyasal sentezlerde ve diyet takviyelerinde kullanılan renksiz bir katıdır. Hem dihidrat hem de susuz formlarında bulunabilir ve oda sıcaklığında kararlıdır.

Formülü

Çinko asetatın kimyasal formülü Zn(CH₃CO₂)₂‘dir. Bu bileşik genellikle su molekülleri içeren dihidrat formda bulunur ve bu formun formülü Zn(CH₃CO₂)₂·2H₂O olarak ifade edilir. Renksiz, katı bir yapıya sahiptir ve su ile kolaylıkla reaksiyona girerek çözünür.

Sentezi

Çinko asetatın sentezi, çinko karbonat veya çinko metalinin asetik asit ile reaksiyona sokulmasıyla gerçekleştirilir. Bu tepkime sonucunda elde edilen ürün, kristalize edilerek saflaştırılır. Hafif asetik bir koku ve büzücü bir tada sahip olabilir. Sentezi sırasında, verilen reaktanlara ve işlemsel koşullara bağlı olarak hem dihidrat hem de susuz şekli oluşturulabilir.

Kullanım Alanları

Çinko asetat, çeşitli sağlık ve endüstriyel uygulamalar için kullanılmaktadır. İlaç sektöründen tekstil boyamaya kadar geniş bir kullanım alanına sahiptir ve belirli durumlarda etkin bir çare oluşturur.

Besin Takviyesi

Çinko asetat genellikle çinko eksikliklerini gidermek için besin takviyesi olarak kullanılır. Günümüzde, gıda takviyeleri formülasyonlarında yer alarak, diyet desteği sağlar. Besin takviyesi olarak kullanımı, gerekli olduğunda Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından onaylanmış bir tedbir olabilir.

Soğuk Algınlığı Tedavisi

Soğuk algınlığı semptomlarının hafifletilmesinde kullanılan çinko asetat içeren pastiller, oral yolla alındığında etkili olabilir. Bu pastiller kasıtlı olarak yavaş çözünen bir formda hazırlanır ve soğuk algınlığı tedavisinde destekleyici olarak kullanılabilir. Çinko asetat pastillerin soğuk algınlığı üzerindeki olumlu etkisi, bazı bilimsel çalışmalarda gözlemlenmiştir.

Cilt Sağlığı

Çinko asetat, ointment olarak da kullanıma sahiptir ve birtakım cilt rahatsızlıklarının tedavisinde tercih edilir. Egzama ve sivilce gibi dermatolojik sorunların üstesinden gelmede yardımcı bir ajan olarak kullanılır. Cilt sağlığını destekleyici özellikler, çinko asetatı dermatolojik tedavilerde popüler bir seçeneğe dönüştürmüştür.

Biyolojik Etkileri

Çinko asetat, insan vücudunda bir takım biyolojik süreçler üzerinde önemli etkilere sahiptir. Bu bileşik, özellikle çinko emilimi, antibakteriyel etkisi ve immün fonksiyon ile yara iyileşmesine katkıda bulunur.

Çinko Emilimi

Çinko asetat, vücuttaki çinko seviyelerinin korunmasında kritik bir rol oynar. Çinko emilimi, besin maddelerinden ya da takviyelerden çinkonun bağırsak hücreleri tarafından alınmasını ifade eder. Çinko asetat, bakırın emilimini inhibe ederek Wilson hastalığındaki gibi bakır homeostazını düzenlemeye yardımcı olur ve böylece çinkonun biyoyararlanımını artırır. Bu süreç, vücuttaki enzimlerin ve proteinlerin işlevselliği için temel öneme sahiptir çünkü çinko, 300’den fazla enzimatik reaksiyon için kofaktör olarak görev alır.

Antibakteriyel Etkisi

Çinko asetatın antibakteriyel etkisi, bakteri hücre zarlarına müdahale ederek ve bakteriyel protein sentezini engelleyerek ortaya çıkar. Bu mekanizma sayesinde, çinko asetat bazı bakteri kaynaklı enfeksiyonların tedavisinde destekleyici bir ajan olarak kullanılabilir. Çinko, bakteriler üzerinde doğrudan toksik etki göstererek, hastalık yapıcı organizmaların büyümesini ve çoğalmasını engelleyebilir.

İmmün Fonksiyon ve Yara İyileşmesi

Vücudun immün fonksiyonu üzerindeki çinkonun etkileri oldukça geniştir. Çinko asetat, bağışıklık sisteminin uyarılmasında ve hücresel bağışıklık tepkilerinin modülasyonunda görev alabilir. Aynı zamanda, makrofaj ve nötrofil gibi immün hücrelerin işlevlerini güçlendirebilir. Yara iyileşmesinde de önemli olan çinko, yeni dokuların sentezinde ve hücre sinyalleşmesinde yer alır, bu da yaralı dokuların tamirinde ve iyileşme süreçlerinde çinko eksikliğinin negatif etkilerine işaret eder. Çinko homeostazının korunması, sağlıklı bir immün tepki ve etkin yara iyileşmesi için gereklidir.

Güvenlik Profili

Çinko asetatın kullanımı sırasında birtakım güvenlik önlemlerinin alınması gerekmektedir. Bu bölümde çinko asetatın potansiyel yan etkileri ve aşırı alımının mümkün sonuçları ele alınmaktadır.

Olası Yan Etkiler

Çinko asetat ile tedavi sırasında adverse effects (zararlı etkiler) nadiren görülse de bazı olası yan etkiler vomiting (kusma), rash (deride kızarıklık), itching (kaşıntı) ve dizziness (baş dönmesi) şeklinde kendini gösterebilir. Ayrıca allergies (alerjik reaksiyonlar) gibi daha ciddi durumlar da tecrübe edilebilir.

  • Kusma
  • Deride kızarıklık
  • Kaşıntı
  • Baş dönmesi

Aşırı Çinko Alımı

Çinko asetatın aşırı alımı excess zinc (aşırı çinko) durumuna yol açabilir ve bu, metabolik düzensizliklere neden olabilecek toksisiteye sebep olur. Aşırı çinko alımı ile ilişkilendirilen semptomlar arasında mide bulantısı, kusma, iştah kaybı, karın ağrısı, baş ağrıları ve halsizlik bulunur. Kronik aşırı çinko alımı demir ve bakır gibi diğer önemli minerallerin emilimini de engelleyebilir.

  • Mide bulantısı
  • Kusma
  • İştah kaybı
  • Karın ağrısı
  • Baş ağrıları
  • Halsizlik

Beslenmedeki Rolü

Çinko, insan vücudunun sağlıklı işleyişinde hayati bir rol oynar ve beslenme yoluyla elde edilir. Zincirinin yeterli alımı, eksikliklerin ve sağlık sorunlarının önlenmesinde önemlidir.

Gıdalardaki Çinko İçeriği

Çinko, çeşitli gıdalarda doğal olarak bulunur. Eti ve balığı gibi hayvansal kaynaklar yüksek çinko içeriğine sahiptir ve biyoyararlanımı yüksektir. Bitkisel kaynaklardan fındık, fasulye, tam tahıllar ve sebzeler de çinko sağlar, ancak bu gıdalar aynı zamanda fitatlar içerir. Fitatlar, vücudun çinkoyu emme yeteneğini kısıtlayabilir. Dolayısıyla çinko, hayvansal gıdalarda bitkisel gıdalara göre daha etkin bir şekilde emilir.

Çinko Eksikliği ve Gereksinimleri

Çinko eksikliği, özellikle karaciğer hastalığı olan bireylerde çinko durumunu olumsuz etkileyebilir. Diyet yoluyla yeterli çinko alımı, eksikliği önlemek için kritik öneme sahiptir. Çocuklar, hamile ve emziren kadınlar gibi bazı gruplar daha fazla çinkoya ihtiyaç duyarlar. Diyet Referans Alımları (DRI’lar) erişkin erkekler için günde 11 mg, yetişkin kadınlar için ise 8 mg tavsiye eder. Çinko eksikliği belirtileri arasında bağışıklık sistemi sorunları, saç dökülmesi ve yara iyileşmesinde gecikme yer alır. Sağlıklı bir beslenme düzeni, yeterli çinko alımını desteklemelidir.

Deney Hayvanları ve İnsanlarda Araştırmalar

Çinko Asetat üzerine yapılan araştırmalar, deney hayvanları ve insanlarda klinik deneyler şeklinde yürütülmüş ve özellikle çinko ile bakır arasındaki etkileşime odaklanmıştır.

Klinik Deneyler

İnsanlarda yapılan randomize kontrollü deneyler, Çinko Asetat’ın etkinliğini ve güvenliğini değerlendirmek için önemli bir araçtır. Bu deneylerde, katılımcılar rastgele olarak Çinko Asetat alan veya plasebo kullanan gruplara ayrılır. Araştırmalar sıklıkla meta-analiz tekniklerini kullanarak elde edilen verilerin daha geniş bir çerçevede değerlendirilmesini sağlar.

Çinko ve Bakır Yetersizliği Araştırmaları

Deney hayvanları üzerinde gerçekleştirilen çalışmalar, çinko ve bakır yetersizliğinin nörolojik bozukluklara, özellikle de ataksiye yol açabildiğini göstermektedir. Bu tür araştırmalarda sıkça fare veya sıçanlar tercih edilir. Hayvanlar, çinko Asetat’ın bakır yetersizliğine bağlı gelişebilecek sağlık sorunları üzerindeki etkilerini incelemek için kullanılan önemli modellerdir.

Çinko Kaynakları ve Takviyeler

Çinko, vücut için hayati öneme sahip bir mineraldir ve doğal besin kaynakları ile takviyeler aracılığıyla alınabilir.

Doğal Kaynaklar

Çinko, et ve deniz ürünleri gibi hayvansal gıdalarda yoğun olarak bulunur. Vejetaryenler için baklagiller ve tohumlar alternatif çinko kaynaklarıdır, ancak bu gıdalardaki çinkonun biyoyararlanımı daha düşük olabilir. Kahvaltılık tahıllar ise genellikle çinko ile zenginleştirilmiş olup, özellikle çeşitli diyetlerle beslenen kişiler için önemli bir çinko kaynağıdır.

  • Et: Kırmızı et, özellikle çinko bakımından zengindir.
  • Deniz ürünleri: İstiridye gibi bazı kabuklu ve yumuşakçalar yüksek miktarda çinko içerir.
  • Baklagiller: Mercimek, nohut gibi besinler çinko açısından iyi birer kaynaktır.
  • Tahıllar ve Tohumlar: Kabak çekirdeği ve susam gibi tohumlar da çinko içerir.
  • Kahvaltılık Tahıllar: Zenginleştirilmiş kahvaltılık tahıllar iyi bir çinko kaynağı olabilir.

Çinko Takviyeleri

Çinko takviyeleri, çinko asetat, çinko glukonat ve çinko sülfat gibi farklı formlarda bulunabilir. Takviyeler, çinko eksikliğini önlemenin yanı sıra belli durumlar için önerilen tedavi rahatsızlıklarda kullanılır. Örneğin, çinko takviyeleri soğuk algınlığı belirtilerinin şiddetini azaltabilir ve iyileşme sürecini hızlandırabilir.

  • Çinko Asetat: Genellikle soğuk algınlığı pastillerinde kullanılır, semptomları hafifletme eğilimindedir.
  • Çinko Glukonat: Yaygın bir diyet takviyesi formudur.
  • Çinko Sülfat: Hem eksikliği önleme amaçlı hem de akne tedavisinde etkililiği gösterilmiş bir formdur.

Takviye kullanımında, özellikle diğer mineral alımlarınızı ve sağlık durumunuzu etkileyebilecek etkileşimleri göz önünde bulundurarak, uzman bir sağlık profesyonelinin önerilerine uyulması önemlidir.

Kimyasal Tepkimeler ve Endüstriyel Kullanımlar

Çinko asetat, hem katalizör rolüne uygun aktif yapısı hem de çeşitli endüstriyel süreçlerde önemli bir yere sahip kullanım alanları ile bilinir.

Katalizör Olarak Kullanımı

Çinko asetat, çeşitli kimyasal tepkimelerde katalizör olarak görev alır. Katalizör olarak kullanımı, onu enzimlerin işlev gördüğü bazı biyolojik süreçlerde de önemli bir madde yapar. Bu kullanımları, tepkimelerin hızını artırırken gereken enerji miktarını düşürerek daha verimli hâle gelmesini sağlar.

Sanayi ve Diğer Kullanım Alanları

  • Antibiyotik Üretimi: Çinko asetat bazen tıbbi üretim süreçlerinde, özellikle de antibiyotik sentezinde kullanılır.
  • E Numarası: Gıda sektöründe, çinko asetat E650 olarak bilinen bir gıda katkı maddesi olarak kullanılır.
  • Çinko Oksit Üretimi: Bu bileşik, endüstride sıklıkla çinko oksit üretiminde ara madde olarak karşımıza çıkar. Çinko oksit, güneş kremleri ve çeşitli dermo-kozmetik ürünlerin yapımında tercih edilir.
  • Diğer Sanayi Uygulamaları:
    • Boyalar ve pigmentlerin üretiminde kullanılır.
    • Metallerin kaplamasında etkili bir bileşendir.
    • Ahşap preservatifleri ve tekstil boyamada mordan olarak görev yapar.

İlaç Etkileşimleri ve Yan Etkiler

Çinko Asetat’ın kullanımı, ilaç etkileşimleri ve yan etkiler konusunda dikkat gerektirmektedir. Belirli ilaç grupları ile etkileşime girme potansiyeli taşıyan Çinko Asetat, yan etkiler açısından bazı uyarılar içermektedir.

Etkileşen İlaç Grupları

Tetrasiklin Antibiyotikler: Çinko preparatları, tetrasiklin grubu antibiyotiklerin vücutta emilimini azaltabilir. Bu ilaçlarla eş zamanlı kullanımda, etkinliklerinin düşmesine yol açabilir.

  • Örneğin: Tetrasiklin veya Doksisiklin alımından en az 2-3 saat önce veya sonra Çinko Asetat kullanılmalıdır.

Kinolon Antibiyotikler: Kinolon sınıfı antibiyotiklerle eş zamanlı kullanıldığında, bu ilaçların biyoyararlanımını düşürebilir.

  • Örneğin: Ciprofloxacin veya Levofloxacin gibi ilaçların vücuttaki etkinliği azalabilir.

Liste:

  • Tetrasiklin Antibiyotikler
    • Dozaj uyarısı: Tetrasiklin ile Çinko Asetat arasında en az 2-3 saatlik bir zaman dilimi bırakılmalıdır.
  • Kinolon Antibiyotikler
    • Dozaj uyarısı: Çinko Asetat ve kinolon antibiyotikleri arasında 2 saatlik bir zaman dilimi önerilmektedir.

Yan Etkiler ve Uyarılar

Mide bulantısı: Yüksek dozlarda Çinko Asetat kullanımı mide bulantısı gibi gastrointestinal yan etkilere neden olabilir.

  • Tavsiye: Yemeklerle birlikte alındığında, bulantı riski azaltılabilir.

Öksürük ve Ateş Semptomları: Soğuk algınlığı semptomlarındaki (öksürük, ateş vb.) hafifletilmesi amacıyla kullanılan Çinko Asetat pastillerinin aşırı tüketimi, istenmeyen etkilere yol açabilir.

  • Güvenli Dozaj: Günde 80-92 mg dozun üzerine çıkılmamalıdır.

Liste:

  • Mide bulantısı
    • Öneri: Yemeklerle alınırsa bulantı riski düşürülebilir.
  • Öksürük ve Ateş için kullanım
    • Uyarı: Günde 80-92 mg doz aşılmamalıdır.

Yerel Reaksiyonlar: Çinko Asetat bazen ciltte yanma veya tahriş gibi lokal reaksiyonlara neden olabilir.

  • Not: Bu etkiler genellikle hafif şiddettedir ve ilaç kesilmesi gerektirmez.

Kullanım öncesi ve sırasında doktorunuzun veya sağlık sağlayıcınızın önerilerine uymak, ilacın güvenli ve etkin bir şekilde kullanılmasını sağlamak için önemlidir.

Çinko Asetatın Saklama ve Stabilitesi

Çinko asetat, kimyasal stabiliteyi korumak için uygun şartlarda saklanmalıdır. Işık, nem, ve aşırı sıcaklık değişimleri çinko asetatın özelliklerini etkileyebilir; bu nedenle, bu maddenin stabilitesi için belirli saklama koşulları tavsiye edilir.

Saklama Koşulları:

  • Çinko asetat, kuru ve serin bir yerde muhafaza edilmelidir. Yüksek nem seviyeleri, maddenin kimyasal yapısını değiştirebilir.
  • Doğrudan ışıktan uzak tutulmalıdır. Işık, kimyasal yapısında bozulmaya yol açabilir.
  • Sıcaklık dalgalanmalarından kaçınılmalıdır. Sabit bir sıcaklık, kimyasal yapının korunmasına yardımcı olur.

Stabilite Bilgileri:

Çinko asetat genellikle stabil bir bileşiktir fakat belli koşullar altında bozulabilir. Örneğin;

  • Yüksek sıcaklıkta veya direkt güneş ışığının altında kimyasal bozunma riski artar.
  • Uzun süre nemli ortamlarda bırakıldığında moleküller arasında bağların kırılması olabilir, bu da fiziksel ve kimyasal değişime yol açar.

Bu koşulların önlenebilmesi için çinko asetatın özellikle kapalı ve ışık geçirmeyen kaplarda saklanması önerilir. Ayrıca, bu katı maddenin direkt temas ettiği yüzeylerin kimyasal reaktif olmamasına dikkat edilmelidir.

Çinko asetatın stabilitesi, uygun saklama koşulları altında uzun bir süre korunabilir. Hem endüstriyel hem de laboratuvar ortamlarında, bu koşullara titizlikle uyulması, maddenin özelliklerinin ve etkinliğinin muhafaza edilmesinde kritik öneme sahiptir.

Tarihsel ve Coğrafi Değişkenler

Çinko asetat, tarihsel süreçte ve farklı coğrafi bölgelerde değişen kullanım alanlarına sahip olmuştur. Hem sanayi hem de sağlık alanında kullanılan bu bileşiğin üretim ve tüketiminde belirgin bir zaman ve mekân farklılığı göze çarpmaktadır.

Coğrafi Kullanım Farklılıkları

Çinko asetat, Hindistan gibi ülkelerde geleneksel metallerin işlenmesine yönelik bir katalizör olarak kullanılmıştır. Özellikle pirinç üretimi gibi alanlarda, bu bileşik metallerin işlenmesinde önemli bir role sahiptir. Ayrıca, farklı coğrafyalarda medikal amaçlar doğrultusunda çeşitli formlarda tüketilir. Wilson hastalığı ve anosmi tedavisinde kullanımı global olarak yaygındır. Şu ülkelerde çinko asetat daha sık kullanılmaktadır:

  • Hindistan: Pirinç üretimi ve süs eşya üretiminde
  • Amerika Birleşik Devletleri: Wilson hastalığı tedavisinde

Üretim ve Tüketim Tarihçesi

Zaman içerisinde çinko asetat üretimi ve kullanımı, sürekli bir evrim süreci geçirmiştir. 2014 yılı civarında alaşım üretiminde kullanılan bir bileşen olarak kayda değer bir artış göstermiştir. Aynı zamanda, ilaç sanayisinde çinko eksikliği tedavisine yönelik bir ajan olarak ve koku kaybı durumlarında olumlu sonuçlar alındığını gösteren araştırmalardan sonra, anosmi tedavisinde kullanımında artış söz konusu olmuştur. Çinko asetatın modifikasyon süreçlerinde de kullanımı dikkat çeker, işte üretim ve tüketim tarihçesine ait bazı notlar:

  • Alaşımlar: Alaşım üretiminde kullanımı özellikle 2014 sonrası artmıştır.
  • Sağlık Sektörü: Wilson hastalığı ve anosminin tedavisinde kullanımı tarih boyunca sabit kalmıştır.
  • Kimyasal Sentez: Çinko klorür ve dietilçink gibi bileşiklerin üretiminde ara kimyasal olarak kullanımı, zamanla daha yaygın hale gelmiştir.

Sıkça Sorulan Sorular

Bu bölüm, çinko asetat ile ilgili en sık sorulan soruların cevaplarını içermektedir. Çinko asetatın etkileri, kullanım alanları ve doğru kullanım yöntemleri hakkında bilgilendirme yapılır.

Çinko asetat pastillerinin sağlık üzerine etkileri nelerdir?

Çinko asetat pastilleri, bağışıklık sistemini destekleyici özellikleriyle bilinir. Ağız boşluğunda çözüldüğünde iyonize çinko açığa çıkartır ve bu da soğuk algınlığı gibi durumlarda iyileşmeyi hızlandırabilir.

Çinko asetat ve pikolinat arasındaki farklar nelerdir?

Çinko asetat ve çinko pikolinat, vücut tarafından emilen çinko tuzlarının farklı formalarıdır. Çinko asetat, özellikle ağız ve boğaz ürünlerinde kullanılırken, pikolinat formu genellikle gıda takviyesi olarak tercih edilir.

Venatura marka çinko asetat pastillerinin kullanım amacı nedir?

Venatura markalı çinko asetat pastiller, özellikle bağışıklık sistemini desteklemek ve ağız ile boğaz enfeksiyonlarını önlemek için kullanılır. İyonize çinko salımı sayesinde bu pastiller, sağlığın korunmasına yardımcı olur.

Çinko asetat pastillerinin doğru kullanımı nasıl olmalıdır?

Çinko asetat pastillerin doğru kullanımı, üretici firmanın talimatlarına göre değişiklik gösterebilir. Genellikle, günde belirli sayıda pastil ağızda çözülerek kullanılır ve hastalık belirtileri süresince devam edilir.

Çinko asetat hangi alanlarda kullanılmaktadır?

Çinko asetat, sağlık sektöründe deri ve mukoza hastalıklarının tedavisi gibi çeşitli amaçlarla kullanılır. Aynı zamanda kimyasal sentezlerde ve boya sektöründe mordan olarak da görev yapabilir.

Çinko asetat içeren ürünler hangileridir ve bu bileşen sağlığa nasıl katkıda bulunur?

Sağlığa katkıda bulunan çinko asetat içeren ürünler arasında gıda takviyeleri, pastiller ve bazı cilt bakım ürünleri bulunur. Çinko asetat, bağışıklık sistemini güçlendirmenin yanı sıra, soğuk algınlığı belirtilerinin hafifletilmesine katkı sağlar ve genel sağlık için önemli bir mineralin alımını kolaylaştırır.

Çinko Asetatın Diğer İsimleri:

  • Acetic acid, zinc salt (2:1)
  • Zinc acetate
  • Acetic acid, zinc salt
  • Zinc diacetate
  • Zinc(II) acetate
  • Siltex CL 4
  • Galzin
  • MeSH ID: D019345